ക്ഷമയ്ക്ക് ഹൃദയങ്ങളെ കീഴടക്കാൻ കഴിവുണ്ട്; മഹത്വമുള്ള ഹൃദയങ്ങൾ ഒരിക്കലും പരാജയപ്പെടില്ല - ചിന്താപ്രഭാതം 4

നന്മയ്ക്ക് നന്ദി കാണിക്കുകയും തിന്മയെ ക്ഷമിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ശീലങ്ങൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ നാം ശ്രമിക്കണം. ക്ഷമ എന്ന ഗുണം എത്രയും ശക്തമായ ഒരു ഹൃദയത്തെ പോലും കീഴടക്കാൻ കഴിയുന്ന ശക്തിയുള്ളത് ആണ്. അത്രമേൽ മഹത്വമുള്ള ഹൃദയത്തിന്റേയും ഉടമകൾ ഒരിക്കലും പരാജയപ്പെടുന്നില്ല. ലൗകിക ജീവിതത്തിൽ നാം തീർഥാടകരായി ജീവിക്കുന്നവരാണ്—അതിനാൽ ദാര്ശനികമായ സമീപനവും ആന്തരികമായ ഉന്നതിയും ആവശ്യമാണ്.

ജീവിതത്തിലെ ഓരോ വിജയത്തിന്റെയും പിന്നിൽ ക്ഷമയുടെ വലിയ പങ്കുണ്ട്. സുന്ദരമായ നിമിഷങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിലും അതിന്റെ സ്വാധീനം വ്യക്തമാണ്. ക്ഷമിക്കാനുള്ള കഴിവ് ഒരു ദൈവീക അനുഗ്രഹമാണ്. അത് ദേഷ്യത്തിൽ നിന്നുള്ള മോചനവും വേദനയിൽ നിന്നുള്ള വിമുക്തിയുമാണ്. ജീവിക്കുന്നത് എളുപ്പം തന്നെയെങ്കിലും, സഹിച്ചും ക്ഷമിച്ചും ജീവിക്കുന്നത് വലിയ ധൈര്യവും ആത്മവിശ്വാസവുമാണ് ആവശ്യപ്പെടുന്നത്. അങ്ങനെ ജീവിക്കുന്നവരെ ഭീരുക്കളായി കണക്കാക്കുന്നത് അത്യന്തം അന്യായമാണ്.

ക്ഷമയാണ് ജീവിതത്തെ തിളക്കത്തോടെ നിറയ്ക്കുന്ന വലിയ ഗുണം. പ്രതിസന്ധികൾക്കുമേൽ കയറാനും ജീവിതം വിജയകരമായി നയിക്കാനുമുള്ള ശക്തി ക്ഷമയിലൂടെ നമുക്ക് ലഭിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ക്ഷമിക്കാനും സഹിക്കാനും അതിനോടൊപ്പം മനസ്സിന്റെ ശക്തിയും ഹൃദയത്തിന്റെ ഉറച്ച നിലപാടും പുലർത്തിയ്‌ക്കാനും നാം തയാറാകണം. ഈ ഗുണങ്ങൾ നമ്മെ ആത്മീയമായും മാനുഷികമായും ഉയർത്തി കൊണ്ടുവരും എന്ന കാര്യത്തിൽ സംശയമില്ല.